Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn tuyên truyền pháp lý về Luật Xây dựng và Luật Hôn nhân và Gia đình cho doanh nhân thành viên Viện IRLIE, Viện IMRIC, người dân
(HNTTO) – Viện Nghiên cứu Chính sách pháp luật&Kinh tế hội nhập (IRLIE) phối hợp với Viện Nghiên cứu Thị trường – Truyền thông Quốc tế (IMRIC) giao Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn (TTTVPLMS) đã tổ chức buổi tham vấn pháp luật miễn phí dành cho các doanh nghiệp thành viên Câu lạc bộ Doanh nhân IMRIC – IRLIE (Viện IMRIC) và Câu lạc bộ Báo chí Truyền thông&Chính sách pháp luật (Viện IRLIE) vào sáng ngày 01/12/2025, tại số 44/67, phố Cảm Hội, phường Dống Mác, quận Hai Bà Trưng (cũ), TP. Hà Nội và đầu cầu phía Nam tại số 412, đường Huỳnh Tấn Phát, phường Tân Thuận, Thành phố Hồ Chí Minh.
Có thể thấy, trong quá trình hoạt động của Viện Nghiên cứu Thị trường – Truyền thông Quốc tế (IMRIC) thường xuyên phối hợp Viện Nghiên cứu Chính sách pháp luật&Kinh tế hội nhập (IRLIE) luôn xem công tác trợ giúp pháp lý góp phần giúp người dân giảm nghèo về pháp luật, do đó, Luật Trợ giúp pháp lý được Quốc hội thông qua năm 2006 và Luật Trợ giúp pháp lý được Quốc hội thông qua năm 2017 đều xác định người nghèo là nhóm đối tượng ưu tiên đầu tiên trong các nhóm đối tượng được trợ giúp pháp lý…
Đồng thời, truyền tải nội dung trên các trang tin điện tử, mạng xã hội, tạp chí in như: www.huongnghiepthitruong.vn (Viện IMRIC); www.chinhsachphapluat.vn (Viện IRLIE); www.tuvanphapluatvietnam.vn (Trung tâm TVPLMS); www.thamvanphapluat.vn (Trung tâm TTLCC); www.nghiencuupldautu.vn và www.phattrienspcongnghe.vn (Hiệp hội Nghiên cứu, Tư vấn về Chính sách, pháp luật cho hoạt động đầu tư tại Việt Nam “AVRCIPL”); www.bestlife.net.vn; www.doanhnghiepnongnghiep.vn (liên kết Tạp chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam); www.vanhoacongdong.vn (Hiệp hội Phát triển Văn hoá cộng đồng Việt Nam)…
Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn sẵn sàng hỗ trợ về công tác trợ giúp pháp lý cho người nghèo, người yếu thế được triển khai đồng bộ, thống nhất trên toàn quốc và được thực hiện thường xuyên, trong đó chú trọng các hoạt động hỗ trợ trực tiếp cho người nghèo, người yếu thế như: thực hiện vụ việc trợ giúp pháp lý; truyền thông về trợ giúp pháp lý ở cơ sở; nâng cao năng lực đội ngũ người thực hiện trợ giúp pháp lý, đội ngũ người tham gia trợ giúp pháp lý…
Cùng với đó, các hoạt động trợ giúp pháp lý được Viện IMRIC; Viện IRLIE; Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn tuyên truyền về các vụ việc trợ giúp pháp lý, với mong muốn ngày càng được nâng cao, nhiều vụ việc thành công, hiệu quả như người được trợ giúp pháp lý được tuyên không có tội hoặc được tuyên mức án nhẹ hơn hoặc chuyển tội danh hay thay đổi khung hình phạt thấp hơn so với mức đề nghị trong cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân…Đặc biệt, trongsuốt thời gian qua trợ giúp pháp lý đã thể hiện rất tốt vai trò của mình trong việc đảm bảo việc xét xử vụ việc khách quan, đúng người, đúng tội, tránh được oan sai cho người dân cũng như đã thực hiện thành công chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước dành cho người nghèo, các đối tượng yếu thế trong xã hội. Trợ giúp pháp lý đã giúp người dân sử dụng pháp luật khi có tranh chấp, vướng mắc, giúp người dân “giảm nghèo về pháp luật”, đảm bảo trật tự an toàn xã hội, người dân yên tâm lao động để giảm nghèo về kinh tế…
Tại buổi tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật miễn phí lần này, các luật gia, luật sư, tư vấn viên, cộng tác viên tư vấn pháp luật của Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn (TTTVPLMS) đã tham vấn về hai trường hợp cụ thể như sau:
Trường hợp thứ nhất: Nếu lỡ xây nhà trên đất bỏ hoang, liệu có bị buộc tháo dỡ không
Thành viên CLB IMRIC – IRLIE nêu câu hỏi: Tôi xây nhà bị lấn sang phần đất bỏ hoang (khu đất chưa được cấp sổ cho ai) do sai sót khi xác định ranh. Vậy có bị xử lý và buộc tháo dỡ không?
Có thể thấy, đất đang để trống, không có cá nhân, tổ chức nào chứng minh được quyền sử dụng hợp pháp, không có tên trong hồ sơ địa chính và chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì được xem là đất chưa sử dụng.
Căn cứ theo Điều 221 Luật Đất đai 2024, đất chưa sử dụng được quản lý: Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm quản lý, bảo vệ đất chưa sử dụng tại địa phương, đăng ký vào hồ sơ địa chính và báo cáo Ủy ban nhân dân cấp trên trực tiếp về tình hình quản lý, khai thác quỹ đất chưa sử dụng…
Tại khoản 9, Điều 3 Luật Đất đai 2024: “Chiếm đất là việc sử dụng đất do Nhà nước đã quản lý mà chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép hoặc sử dụng đất của người sử dụng đất hợp pháp khác mà chưa được người đó cho phép”.
Do đó, việc quý doanh nhân tự ý xây dựng và lấn sang phần đất đang do Nhà nước quản lý đất chưa sử dụng được xác định là hành vi chiếm đất trái pháp luật.
Căn cứ vào Điểm đ, khoản 1, Điều 118 Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi bởi Luật Xây dựng 2020) quy định: “Công trình xây dựng lấn chiếm đất công, đất thuộc quyền sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân; công trình xây dựng sai với thiết kế xây dựng được phê duyệt đối với trường hợp được miễn giấy phép xây dựng”.
Vì vậy, các công trình xây dựng lấn sang đất công, đất Nhà nước quản lý hoặc đất thuộc quyền hợp pháp của người khác đều thuộc trường hợp bị cưỡng chế tháo dỡ.
Căn cứ các quy định này, mặc dù quý doanh nhân đã lỡ xây dựng trên phần đất “bỏ hoang”, nhưng thực chất đó là đất chưa sử dụng do Nhà nước quản lý, nên hành vi này vẫn bị xem là chiếm đất.Theo đó, phần công trình xây dựng lấn sang đất chưa sử dụng sẽ bị buộc phá dỡ theo quy định của pháp luật, đồng thời ông có thể bị xử phạt vi phạm hành chính về đất đai và trật tự xây dựng.
Trường hợp thứ hai: Lý hôn có đòi được tiền khi góp tiền sửa căn hộ chung cư của bố mẹ chồng?
Thành viên CLB DN IMRIC – IRLIE nêu câu hỏi: Tôi góp tiền sửa căn hộ chung cư của bố mẹ chồng để cả gia đình sinh sống, khi ly hôn, có thể yêu cầu thanh toán khoản chi phí này không?
Có thể thấy, pháp luật quy định, khi ly hôn, vợ chồng có thể thỏa thuận với nhau về việc chia tài sản chung, nếu không thỏa thuận được thì có thể khởi kiện để tòa án giải quyết. Căn cứ vào khoản 1, Điều 33, Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định về tài sản chung của vợ chồng như sau: Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung…
Trong trường hợp hai người ly hôn mà có căn cứ cho thấy vợ chồng có công sức trong việc tạo lập hoặc gia tăng giá trị tài sản của hộ gia đình, thì có thể thỏa thuận với các thành viên trong hộ gia đình để xác định phần quyền sở hữu của mình trong khối tài sản chung để chia theo quy định pháp luật…
Trong trường hợp vợ chồng góp tiền sửa căn nhà chung cư của bố mẹ chồng mà có chứng cứ chứng minh chi phí sửa chữa thì có thể đề nghị bố mẹ chồng trả phần chi phí này. Thế nhưng, nghĩa vụ chứng minh sẽ thuộc về người đưa ra yêu cầu.
Cùng với đó, nếu người vợ yêu cầu xác định giá trị phần sửa chữa trong ngôi nhà và đề nghị bố mẹ chồng thanh toán, thì người vợ có nghĩa vụ chứng minh mình đã bỏ tiền ra sửa chữa. Người vợ có thể căn cứ giá trị sử dụng, giá trị còn lại của phần sửa làm tăng giá trị ngôi nhà để yêu cầu bố mẹ chồng thanh toán.
Trong trường hợp vợ chồng ở nhờ bố mẹ chồng và bỏ tiền ra sửa chữa nhà trong thời gian sử dụng, số tiền sửa chữa không đáng kể, chỉ tương xứng với giá trị tiền thuê nhà trong quá trình sử dụng thì có thể tòa án sẽ không chấp nhận.
Trong trường hợp số tiền sửa chữa lớn nhưng thời gian sử dụng ngắn, có đầy đủ chứng cứ chứng minh vợ chồng đã bỏ tiền để sửa chữa, có thể định giá được giá trị sửa chữa, thì tòa án có thể chấp nhận buộc bố mẹ chồng phải thanh toán một phần tiền sửa chữa cho các con nếu có yêu cầu.
Trên đây là hai trường hợp được các luật gia, luật sư, các tư vấn viên pháp luật đã tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, rất mong quý doanh nghiệp và người dân tham khảo…Chúng tôi sẵn sàng tham vấn pháp lý miễn phí nhằm lan toả, nâng cao trình độ hiểu biết pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật trong doanh nghiệp và người dân ngày càng được nhân rộng. Đồng thời, nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và ý thức tuân thủ, chấp hành, tự giác học tập, tìm hiểu pháp luật, xây dựng lối sống và làm việc theo pháp luật trong toàn xã hội; đưa công tác phổ biến, giáo dục pháp luật phát triển ổn định, bền vững, đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả, góp phần bảo đảm thực hiện đầy đủ quyền được thông tin về pháp luật của công dân…
PCVP Viện IMRIC Trương Hữu Phước – CVP Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn
