Bộ Khoa học và Công nghệ lựa chọn 3 sản phẩm công nghệchiến lược cấp thiết

(HNTTO) – Mục tiêu của việc lựa chọn 3 sản phẩm này không chỉ là tạo ra sản phẩm, mà còn để triển khai làm mẫu, rút kinh nghiệm, truyền cảm hứng và khẳng định Việt Nam hoàn toàn có thể làm chủ công nghệ, đặc biệt là công nghệ chiến lược.

Bộ Khoa học và Công nghệ vừa trình Thủ tướng Chính phủ danh sách 3 sản phẩm công nghệ chiến lược cấp thiết để triển khai ngay. Ba sản phẩm được lựa chọn từ danh sách 6 công nghệ chiến lược, gồm: thiết bị mạng di động 5G chuẩn ORAN, mô hình ngôn ngữ lớn và trợ lý ảo tiếng Việt, robot di động tự hành, nền tảng blockchain truy xuất nguồn gốc, thiết bị bay không người lái (UAV) và AI camera xử lý tại biên.

Danh sách đã được Bộ trình lên Thủ tướng để báo cáo Ban chỉ đạo Trung ương lựa chọn. Đây là bản rút gọn từ danh mục 11 nhóm công nghệ và 35 nhóm sản phẩm chiến lược được Thủ tướng ban hành hồi tháng 6.

Việc chọn ra ba sản phẩm nhằm triển khai làm mẫu, rút kinh nghiệm, truyền cảm hứng và khẳng định Việt Nam có thể làm chủ công nghệ lõi.

Ông Hoàng Anh Tú, Phó vụ trưởng Khoa học, kỹ thuật và công nghệ, cho biết việc chọn ra ba sản phẩm nhằm triển khai làm mẫu, rút kinh nghiệm, truyền cảm hứng và khẳng định Việt Nam có thể làm chủ công nghệ lõi.

Sau khi được phê duyệt, Bộ sẽ ban hành đề án phát triển cho từng sản phẩm tiên phong, như làm rõ đầu ra, lộ trình cụ thể, nguồn lực tài chính, cơ chế đặc thù hỗ trợ trong toàn bộ quá trình nghiên cứu, phát triển cho đến thương mại hóa.

Để triển khai công nghệ chiến lược, Bộ Khoa học và Công nghệ đã tổ chức khảo sát, làm việc với doanh nghiệp, viện, trường lớn tại Hà Nội và TP HCM, xác định công nghệ và sản phẩm cụ thể, quy mô đầu tư và khả năng tham gia phát triển của các doanh nghiệp, viện, trường.

Bộ cũng đã thông báo rộng rãi kế hoạch tài trợ đề tài phát triển, kêu gọi các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp đăng ký. Quỹ phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia (Nafosted) cũng tái cơ cấu theo hướng rút gọn quy trình, nâng cao hiệu quả phân bổ kinh phí. “Khi nhiệm vụ được phê duyệt và có tổ chức đủ điều kiện chủ trì, Quỹ sẽ cấp ngay kinh phí triển khai, không phụ thuộc vào chu kỳ ngân sách năm”, đại diện Vụ Khoa học, kỹthuật và công nghệ nói.

Theo ông Hoàng Anh Tú, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Kỹ thuật và Công nghệ (Bộ KH&CN), thời gian qua, Bộđã phối hợp với các bộ, ngành đã tổ chức khảo sát làm việc với các doanh nghiệp, viện trường lớn trong cảnước để xác định công nghệ chiến lược cụ thể, sản phẩm công nghệ chiến lược cụ thể, quy mô đầu tư và khả năng tham gia phát triển công nghệ chiến lược của các doanh nghiệp, viện, trường.

Đồng thời, Bộ thông báo rộng rãi kế hoạch tài trợ đề tài phát triển công nghệ chiến lược trên cổng thông tin của Quỹ Nafosted và Cổng sáng kiến quốc gia để kêu gọi các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp đăng ký tham gia nghiên cứu, phát triển công nghệ chiến lược. Tái cơ cấu toàn diện Quỹ Phát triển KH&CN quốc gia (Nafosted) để rút gọn quy trình, nâng cao hiệu quả phân bổ kinh phí cho công nghệ chiến lược…

Sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt 3 sản phẩm công nghệ chiến lược này, Bộ KH&CN sẽ trình ban hành kế hoạch triển khai chi tiết cho từng sản phẩm tiên phong. Trong đó sẽ làm rõ đầu ra, lộ trình cụ thể, nguồn lực tài chính, các cơ chế đặc thù, hỗ trợ đầu vào, đầu ra cho toàn bộ quá trình nghiên cứu, phát triển và thương mại hóa, với mục tiêu là các sản phẩm nghiên cứu khoa học và công nghệ phải đưa ra được thịtrường, phải thương mại hóa được.

Bộ KH&CN cũng đang xây dựng Đề án quốc gia phát triển công nghệ chiến lược đến năm 2030. Trong đó sẽxác định rõ các ngành công nghiệp chiến lược, kết nối các công nghệ chiến lược với các ngành công nghiệp chiến lược, gắn các chính sách về thể chế, hạ tầng và nhân lực. Đồng thời sẽ đề xuất các chính sách đột phá cho nghiên cứu, phát triển và tạo thị trường cho công nghiệp công nghệ chiến lược, các sản phẩm công nghệ chiến lược và công nghệ chiến lược.

Cùng với đó, một Đề án về hạ tầng trung tâm nghiên cứu, phòng thí nghiệm trọng điểm cũng đang được xây dựng, dự kiến sẽ đầu tư tập trung vào 7-10 phòng thí nghiệm trọng điểm đặt tại các viện, trường, doanh nghiệp, với mục tiêu là dùng chung theo mô hình mở, hợp tác công tư, cho phép các bên đều có thể tiếp cận và sử dụng.

Ông Hoàng Anh Tú cũng cho biết, Bộ KH&CN sẽ triển khai đồng bộ các giải pháp công nghệ chiến lược. Đối với 11 nhóm công nghệ chiến lược và 35 sản phẩm công nghệ chiến lược sẽ phân cấp cho các bộ, ngành theo chức năng, nhiệm vụ để triển khai các sản phẩm và các công nghệ chiến lược. Từng bước sẽ hình thành các cụm công nghệ chiến lược tại địa phương, tập trung vào một số công nghệ chủ lực theo lợi thế vùng với cơ chế đặc thù về đầu tư, về đất đai, tài chính và nhân lực.

Đồng thời triển khai các chương trình, các giải pháp khác như: Truyền thông về phát triển công nghệ chiến lược, nâng cao nhận thức xã hội để đưa vào các sản phẩm công nghệ chiến lược của Việt Nam ra quốc tế và gắn kết khối doanh nghiệp tư nhân với phát triển công nghệ và công nghệ chiến lược.

Một điểm đáng chú ý được Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Hoàng Phương nhấn mạnh là sự thay đổi căn bản trong phương thức triển khai. Nếu như trước đây, các viện nghiên cứu, nhà khoa học hay doanh nghiệp phải tự đề xuất nhiệm vụ, đề tài lên Bộ và các quỹ (cách tiếp cận “từ dưới lên”), thì nay mọi việc sẽ diễn ra theo chiều ngược lại.

“Đây là một trong những cách tiếp cận mà Bộ KH&CN đã thay đổi. Thay vì chờ đợi, Bộ sẽ chủ động yêu cầu các quỹ, các đơn vị đi làm việc trực tiếp với các viện nghiên cứu, doanh nghiệp để đặt hàng nghiên cứu”, Thứtrưởng Bùi Hoàng Phương khẳng định.

Ngày 12/6/2025, Thủ tướng Chính phủ ban hành Danh mục công nghệ chiến lược và sản phẩm công nghệchiến lược với 11 nhóm ngành. Danh mục 11 nhóm ngành công nghệ chiến lược của Việt Nam

1- Nhóm công nghệ về trí tuệ nhân tạo, bản sao số, thực tế ảo/thực tế tăng cường gồm có 6 nhóm sản phẩm: mô hình ngôn ngữ lớn tiếng Việt; trợ lý ảo; trí tuệ nhân tạo chuyên ngành; trí tuệ nhân tạo phân tích; bản sao số (Digital Twin); vũ trụ ảo (Metaverse).

2- Nhóm công nghệ điện toán đám mây, lượng tử, dữ liệu lớn gồm 3 nhóm sản phẩm: dịch vụ điện toán đám mây; dịch vụ điện toán lượng tử, truyền thông lượng tử; trung tâm dữ liệu quy mô lớn.

3- Nhóm công nghệ Blockchain gồm 3 nhóm sản phẩm: tài sản số, tiền số, tiền mã hóa; hạ tầng mạng Blockchain; hệ thống truy xuất nguồn gốc.

4- Nhóm công nghệ mạng di động thế hệ sau (5G/6G) gồm 3 nhóm sản phẩm: thiết bị, giải pháp mạng truy cập vô tuyến 5G/6G theo chuẩn ORAN; thiết bị, giải pháp mạng lõi 5G/6G; thiết bị, giải pháp truyền dẫn IP tốc độ cao.

5- Nhóm công nghệ robot và tự động hóa gồm 4 nhóm sản phẩm: Robot di động tự hành; Robot công nghiệp; hệ thống, dây chuyền chế biến thực phẩm tiên tiến cho các sản phẩm nông – lâm – thủy sản; hệthống bảo quản và giám sát chất lượng sau thu hoạch.

6- Nhóm công nghệ chip bán dẫn gồm 1 nhóm sản phẩm về chip chuyên dụng, chip AI, chip IoT.

7- Nhóm công nghệ y – sinh học tiên tiến gồm 3 nhóm sản phẩm: vắc xin thế hệ mới; liệu pháp gen (chỉnh sửa gen) trong y tế và nông nghiệp; liệu pháp tế bào (tế bào gốc, tế bào miễn dịch).

8- Nhóm công nghệ năng lượng, vật liệu tiên tiến gồm 3 nhóm sản phẩm: lò phản ứng hạt nhân nhỏ, an toàn; Pin lithium-ion, thể rắn, nhiên liệu, điện phân; vật liệu tiên tiến.

9- Nhóm công nghệ đất hiếm, đại dương, lòng đất gồm có 4 nhóm sản phẩm: hệ thống, thiết bị và giải pháp công nghệ đánh giá trữ lượng, khai thác, tuyển khoáng, tách chiết, tinh chế đất hiếm; hệ thống, giải pháp công nghệ thăm dò địa chất thông minh; thiết bị, giải pháp công nghệ thăm dò và khai thác biển sâu; hệ thống, thiết bị, giải pháp công nghệ khai thác năng lượng ngoài khơi.

10- Nhóm công nghệ về an ninh mạng gồm 2 nhóm sản phẩm: giải pháp tường lửa, phát hiện và ngăn chặn xâm nhập; giải pháp đảm bảo an ninh cho hạ tầng quan trọng và cơ sở dữ liệu quốc gia.

11- Nhóm công nghệ hàng không, vũ trụ gồm 3 nhóm sản phẩm: vệ tinh viễn thám và viễn thông tầm thấp; trạm mặt đất và điều khiển vệ tinh; thiết bị bay không người lái.

Tô Hội

https://suckhoedoisong.vn/bo-khoa-hoc-va-cong-nghe-lua-chon-3-san-pham-cong-nghe-chien-luoc-cap-thiet-169250807084439936.htm