(HNTTO) – Thế giới đón năm 2024 với nhiều kỳ vọng, sau năm 2023 chứng kiến hàng loạt sự kiện nóng tác động sâu rộng đến nhiều lĩnh vực, từ an ninh, chính trị, kinh tế đến xã hội.
Năm 2023 đã đi qua. Hàng loạt sự kiện nóng vẫn chưa dừng lại và được dự đoán sẽ có tác động sâu sắc đến cục diện thế giới trong năm 2024. Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng xuất hiện nhiều dữ kiện để mọi người có thểtin tưởng vào một năm mới 2024 bình yên và tươi sáng hơn.
2023 – một năm buồn với thế giới
Về an ninh, có thể nói năm 2023 là một năm đau thương với thế giới khi chứng kiến cùng lúc hai cuộc xung đột lớn: Nga – Ukraine và Israel – Hamas. Chiến sự Nga – Ukraine kéo dài đã gần hai năm với con số thương vong rất lớn từ cả binh sĩ hai bên và dân thường Ukraine. Diễn biến chiến sự đáng chú ý nhất trong năm 2023 là cuộc phản công của Ukraine từ tháng 6, được đánh giá không thành công và chiến trường đang bếtắc.
Xung đột Israel – Hamas nổ ra ngày 7-10-2023, gây mất mát nhiều về người và của ở cả Israel và đặc biệt ởDải Gaza, gây khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng ở khu vực này. Hai bên đã có một tuần ngừng bắn nhưng rồi giao tranh lại ác liệt hơn và thời điểm này chưa thấy dấu hiệu sẽ kết thúc.
Năm 2023 chứng kiến sự gia tăng của hàng loạt thách thức toàn cầu, bao gồm khủng hoảng kinh tế, biến đổi khí hậu và bất ổn chính trị. Trong bối cảnh đó, các nước cần tăng cường hợp tác để giải quyết những thách thức chung, hướng tới một thế giới hòa bình, ổn định và phát triển bền vững.
Tổng thư ký Liên hợp quốc ANTONIO GUTERRES
Hai cuộc xung đột đã làm trầm trọng thêm lo ngại về an ninh ở nhiều khu vực, đặc biệt ở châu Âu, theo hãng tin AFP. Tình hình Nga – Ukraine khiến các quốc gia Liên minh châu Âu (EU) sao nhãng mối quan tâm về làn sóng di cư ồ ạt, vốn đang gây áp lực lên hệ thống an sinh xã hội. Xung đột Israel – Hamas cũng tác động tiêu cực đến an ninh châu Âu. Từ khi xung đột bùng phát, châu Âu phải tăng cường an ninh sau khi chứng kiến hàng loạt vụ tấn công có yếu tố Hồi giáo.
Cuộc chiến chống lạm phát sẽ vẫn quyết liệt trong năm 2024. Ảnh: THE FINANCIAL EXPRESS
Kinh tế thế giới năm 2023 đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm cú sốc sau đại dịch COVID-19, những biến động trên thị trường năng lượng, tắc nghẽn chuỗi cung ứng, lạm phát tăng kỷ lục, buộc các ngân hàng trung ương tăng lãi suất để kiềm chế.
Tia khởi sắc là dần về cuối năm 2023, kinh tế thế giới đón nhận nhiều dữ liệu lạc quan. Quỹ Tiền tệ Quốc tế(IMF) mới đây công bố Báo cáo tình hình kinh tế thế giới năm 2023 cho thấy tỉ lệ lạm phát tại hầu hết các nền kinh tế đã giảm mạnh, dần lùi về mục tiêu 2% mà các ngân hàng trung ương đề ra. Thị trường thực phẩm và năng lượng dần ổn định trong nửa cuối năm 2023, giúp kinh tế thế giới tăng trưởng nhẹ. IMF dựbáo rằng tăng trưởng GDP chung của thế giới sẽ ở mức 3,3%-3,5% trong năm 2023, cao hơn mức 3,1% của năm 2022.
Năm 2023 cũng là một năm của thiên tai và hiện tượng thời tiết cực đoan, cướp đi quá nhiều sinh mạng và gây tổn thất vật chất. Động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ khiến gần 60.000 người chết. Cháy rừng ở châu Âu thiêu rụi hơn 1,5 triệu ha rừng. Cháy rừng ở đảo Maui (bang Hawaii, Mỹ) khiến gần trăm người thiệt mạng, cùng rất nhiều thảm họa mưa bão, hạn hán kỷ lục ở nhiều nơi.
Năm 2024 sẽ có màu sắc chủ đạo nào?
Năm 2024, an ninh vẫn sẽ được chú ý hàng đầu. Thế giới năm 2024 có lẽ sẽ tiếp tục theo dõi hai cuộc xung đột Nga – Ukraine và Israel – Hamas. Theo hãng tin Reuters, cả Nga và Ukraine đều đã có kế hoạch tăng chi tiêu cho quân sự trong năm 2024. Diễn biến thực tế hằng ngày ở Dải Gaza cho thấy khả năng lớn xung đột ởđây sẽ còn leo thang trong năm 2024.
Dù vậy, ở khía cạnh lạc quan, nhiều nhà quan sát tin rằng với sự tiêu hao của cả Nga lẫn Ukraine sau thời gian dài xung đột thì khả năng hai nước bước vào đàm phán là điều hoàn toàn có thể nghĩ đến. Với xung đột Israel – Hamas ở Gaza, dù chưa thành công nhưng thế giới sẽ không từ bỏ việc tìm kiếm thỏa thuận ngừng bắn hai bên.
Về kinh tế, cuộc chiến chống lạm phát sẽ vẫn quyết liệt trong năm 2024. Tuy nhiên, trong bối cảnh lạm phát tại hầu hết các nước phát triển giảm mạnh, khả năng cao trong năm 2024 các ngân hàng trung ương có thểsẽ nới lỏng chính sách tiền tệ, theo AFP. Tín hiệu khả quan là thị trường châu Á và các quốc gia đang phát triển khác đang dần hồi phục.
Tình hình thiên tai sẽ tiếp tục là một trong những mối quan tâm hàng đầu của thế giới trong năm 2024. Hiện tượng El Ninõ khiến nhiệt độ toàn cầu tăng lên, dự kiến sẽ kéo dài đến hết mùa xuân năm 2024, có thểdẫn đến các hiện tượng thời tiết cực đoan ở nhiều khu vực. Tuy nhiên, cần nhắc đến thỏa thuận “lịch sử” sau Hội nghị Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP28) mở đường cho quá trình cắt giảm nhiên liệu hóa thạch, mở ra triển vọng sáng sủa cho môi trường.
Có thể thấy tình hình phức tạp của năm 2023 sẽ kéo sang năm 2024 nhưng nhiều nhà quan sát tin rằng năm nay sẽ có những yếu tố khởi sắc. Sự phức tạp của tình hình an ninh chung, các áp lực về kinh tế hay các vấn đề môi trường cũng là động lực giúp thế giới gắn kết và giữ niềm tin để cùng nhau đối phó tốt hơn với các thách thức trong năm 2024.•
Cần chuẩn bị thế nào cho năm 2024?
Tờ Sky News dẫn nhận định của giới quan sát rằng các nước cần chuẩn bị những kế hoạch cụ thể để ứng phó với các vấn đề nghiêm trọng có thể xảy ra trong năm 2024.
Cụ thể, để giải quyết những thách thức an ninh thế giới, các tổ chức khu vực và các nước cần tăng cường hợp tác, đối thoại và thúc đẩy giải quyết tranh chấp, bất đồng bằng các biện pháp hòa bình.
Để ứng phó với những thách thức kinh tế trong năm 2024, các nước cần tiếp tục quan sát thị trường đểkịp thời nắm bắt các diễn biến mới, thực hiện các chính sách kinh tế ổn định để kiểm soát lạm phát và đẩy mạnh phát triển kinh tế xanh, bền vững để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.
Để giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra, các nước cần tăng cường năng lực dự báo và cảnh báo sớm thiên tai, xây dựng cơ sở hạ tầng chống chịu thiên tai và có kế hoạch ứng phó với thiên tai hiệu quả.
CHÍ THANH
https://plo.vn/the-gioi-huong-toi-nam-2024-voi-nhieu-ky-vong-post769656.html
