(HNTTO) – Các không gian học tập sử dụng mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) đang ‘nở rộ‘ ở Trung Quốc. Đây được coi là giải pháp thay thế cho các lớp học gia sư trong bối cảnh việc dạy thêm, học thêm bị siết chặt ở nước này.
Một lớp học AI ở Trung Quốc
Nhắm đến độ tuổi từ 8 đến 18, loại hình này đã phát triển với hơn 50.000 trung tâm, mang đến lựa chọn học tập chi phí thấp mà không cần người hướng dẫn trực tiếp trên lớp. Thay vì có giáo viên dạy học, học sinh tại các lớp học AI sẽ học theo các khóa được tải sẵn và kế hoạch học tập do AI thiết kế trên máy tính bảng.
Một số trung tâm sẽ cung cấp máy tính bảng kèm một tháng học miễn phí, trong khi những trung tâm khác thu phí thành viên và bao gồm thiết bị trong gói dịch vụ.
Phần mềm AI sẽ phân tích mức độ chính xác, phát hiện lỗi và tổng hợp chúng để học sinh luyện tập có trọng tâm, lặp lại nhiều lần. Nhiều hệ thống còn cam kết cá nhân hóa lộ trình học tập, tự động điều chỉnh bài tập theo tiến trình của từng học sinh.
Phụ huynh có thể theo dõi kết quả học tập của con từ xa qua ứng dụng di động, nhận báo cáo chi tiết vềmức độ thành thạo và tỷ lệ chính xác.
Hình thức dạy thêm kiểu mới?
Theo công ty công nghệ RUNTO (có trụ sở tại Bắc Kinh), doanh số máy tính bảng sử dụng công nghệ giấy điện tử trên thị trường đa kênh của Trung Quốc đã đạt 1,83 triệu chiếc vào năm 2024, tăng 49,1% so với năm trước.
Một máy tính bảng đi kèm một tháng sử dụng phòng học miễn phí thường có giá khoảng 5.000 nhân dân tệ. Sau thời gian đó, học sinh phải trả phí giám sát theo tháng, quý hoặc năm, dao động từ 1.000 đến 3.000 nhân dân tệ mỗi tháng, thậm chí cao hơn trong các kỳ nghỉ.
So với hình thức học thêm truyền thống, lớp học AI là lựa chọn tiết kiệm hơn. Một buổi học kèm riêng có thểtốn hàng trăm đến gần 1.000 nhân dân tệ chỉ trong 2 giờ, khiến hệ thống học AI trở thành giải pháp với chi phí hợp lý hơn.
Nhiều chuyên gia giáo dục hoài nghi về hiệu quả thực sự cũng như tính hợp pháp của các lớp học AI. Xue Haiping, chuyên gia về chính sách đào tạo ngoài trường tại Bộ Giáo dục Trung Quốc, chia sẻ với Đài truyền hình nhà nước CCTV rằng, mô hình này thực chất là một dạng dạy thêm ngoài nhà trường kiểu mới, với quy mô nhỏ hơn nhưng khó quản lý hơn so với dạy thêm truyền thống.
Khả năng của AI tới đâu?
Một giáo viên tại một trường học ở Bắc Kinh cho rằng, việc học không thể phụ thuộc quá nhiều vào công nghệ máy học AI, mà cần sự thực hành và khả năng tư duy linh hoạt hơn.
Cô giáo này phân tích: “Học bằng AI bề ngoài có vẻ hiện đại nhưng cốt lõi vẫn không khác mấy so với cách học truyền thống. Ngay cả khi điểm số cải thiện, phương pháp học vẫn mang tính máy móc, ít giá trị phát triển lâu dài. Trong khi đó, đất nước cần những tài năng sáng tạo chứ không phải những cỗ máy giải đề. Cách học quan trọng hơn lượng kiến thức đã học”.
Cô cũng nhấn mạnh rằng trong thời đại AI, điều quan trọng không phải là tìm kiếm câu trả lời mà là biết cách đặt ra những câu hỏi có giá trị.
“Tôi không ngăn cản học sinh sử dụng AI nhưng tôi hướng dẫn các em sử dụng nó một cách thông minh. Chẳng hạn, khi học tiếng Trung, việc chuẩn bị bài và đặt câu hỏi sâu sắc quan trọng hơn nhiều so với việc chỉtiếp thu thông tin thụ động.
Còn với kỹ năng viết, học sinh không thể chỉ dựa vào việc ghi nhớ các mẫu câu có sẵn. Cảm xúc tạo ra ngôn từ và để có cảm xúc, các em cần trải nghiệm thực tế”.
Chu Zhaohui, nhà nghiên cứu tại Viện Hàn lâm Khoa học Giáo dục Trung Quốc, chỉ ra rằng AI, với tư cách là một công nghệ mới, bản thân nó là “con dao hai lưỡi”. Các phụ huynh không nên quá phụ thuộc vào công nghệ hay chạy theo xu hướng một cách mù quáng.
“Hiệu quả của AI còn tùy vào từng người. Nếu học sinh không có mục tiêu rõ ràng và động lực học tập từbên trong thì dù có mua bao nhiêu thiết bị học bằng AI đi nữa cũng vô dụng”.
Tháng 10/2021, Chính phủ Trung Quốc ban hành lệnh hạn chế toàn diện đối với dạy thêm, cấm các lớp học vì lợi nhuận đối với những môn học trong chương trình giảng dạy chính thức. Mục tiêu là nhằm giảm gánh nặng cho các gia đình, đặc biệt là học sinh đang chịu áp lực thi cử quá lớn, còn phụ huynh thì phải vật lộn với việc trả học phí; đồng thời hạn chế sự phát triển không kiểm soát trong ngành giáo dục, vốn đã trởthành một thị trường trị giá 100 tỷ đô-la. Chính sách này đã đẩy nhiều công ty gia sư vào tình trạng thua lỗhoặc phá sản và khiến hàng chục nghìn người mất việc.
Nguồn: Sixth Tone
Kim Ngọc
https://phunuvietnam.vn/lop-hoc-ai-no-ro-o-trung-quoc-20250314105644416.htm
