Phân tích yếu tố pháp lý về vụ thiếu nữ 17 tuổi bị đánh hội đồng – Chọc ghẹo trâu bị húc, có được bồi thường?

(HNTTO) – Mới đây, một số độc giả gửi thư về Viện Nghiên cứu Thị trường – Truyền thông Quốc tế (IMRIC) và Viện Nghiên cứu Chính sách pháp luật và Kinh tế hội nhập (IRLIE) đặc biệt quan tâm đến yếu tố pháp lý liên quan vụ thiếu nữ bị đánh hội đồng và chọc ghẹo trâu bị húc sẽ xử lý như thế nào?

Dưới góc độ pháp lý, ở trường hợp thứ nhất: Với diễn biến sự việc đã được Cơ quan điều tra làm rõ như vậy thì hành vi của hai nhóm thanh, thiếu niên đánh nhau đã có dấu hiệu của tội ‘Cố ý gây thương tích’ và ‘Gây rối trật tự công cộng’. Ở trường hợp thứ hai: Hai người đàn ông chọc ghẹo trâu nên bị một con trâu mới sinh con lao tới húc bị thương.

Trường hợp thứ nhất: Có cơ sở để xử lý hình sự về vụ thiếu nữ 17 tuổi bị đánh hội đồng

Qua theo dõi báo chí đưa tin, vào khoảng 19h ngày 16/2/2025, chị T (trú tại phường Nghĩa Tân, quận Cầu Giấy, TP Hà Nội) đến CA phường Yên Sở, quận Hoàng Mai trình báo về việc, vào ngày 15/2, con gái mình là cháu N.V.A.T, SN 2008, bị nhóm thanh, thiếu niên đánh gây thương tích tại khu vực bờ sông Sét, thuộc phường Thịnh Liệt, quận Hoàng Mai và khu vực hồ điều hòa thuộc phường Yên Sở.Liên quan vụ thiếu nữ 17 tuổi bị hành hung, đánh hội đồng ven hồ điều hòa thuộc phường Yên Sở, Cơ quan cảnh sát điều tra CA quận Hoàng Mai, TP Hà Nội cho biết, đơn vị này đã tạm giữ hình sự 3 nghi phạm để điều tra về hành vi cố ý gây thương tích.

Tiếp nhận tin trình báo, CA quận Hoàng Mai vào cuộc điều tra, làm rõ 5 thanh, thiếu niên tham gia hành hung gây thương tích cho cháu A.T, gồm: Q.G.H (SN 2009, trú tại quận Ba Đình, Hà Nội); N.P.A (SN 2008, trú tại quận Hoàng Mai, Hà Nội); M.B.A (SN 2010, trú tại quận Đống Đa, Hà Nội); N.X.N.T (SN 2008, trú tại quận Hà Đông, Hà Nội) và Đ.M.D (SN 2008, trú tại phường Lý Thái Tổ, Hoàn Kiếm, Hà Nội). Kết quả điều tra ban đầu cho thấy, cháu A.T và N.X.N.T có mâu thuẫn với nhau chuyện tình cảm nên giữa A.T và N.X.N.T xảy ra cãi cọ. Ngày 15/2, cháu A.T chủ động hẹn N.X.N.T đến quán nước số 987 Tam Trinh, phường Yên Sở để nói chuyện. A.T rủ thêm 7 người bạn đi cùng. Khi gặp mặt, một người trong nhóm của A.T đã tiến đến và tát N.T. Bị đánh, N.T lập tức gọi 5 người bạn đến hỗ trợ. Khi nhóm của N.T đến nơi, hai bên xảy ra cãi vã, xô xát. Chủ quán nước thấy vậy liền yêu cầu cả hai nhóm rời khỏi quán.

Cơ quan điều tra sẽ tiến hành khám nghiệm hiện trường, thu thập các dấu vết để lại, trích xuất dữ liệu camera, lấy lời khai của các đối tượng có liên quan, tiến hành trưng cầu giám định thương tích để xác định hậu quả đã gây ra với nạn nhân và xã hội, xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.

Căn cứ theo quy định tại Điều 134, Bộ luật Hình sự năm 2015, trường hợp có thương tích xảy ra và có đủ căn cứ cấu thành tội phạm thì Cơ quan điều tra sẽ khởi tố nhóm thanh, thiếu niên này về tội “Cố ý gây thương tích”, đồng thời sẽ làm rõ hành vi của những người liên quan. Qua đó, nếu kết quả xác minh cho thấy những người được gọi đến cũng tham gia vào việc đánh nhau thì sẽ khởi tố tất cả các đối tượng có liên quan về tội “Cố ý gây thương tích”.

Đồng thời, mức độ xử lý sẽ phụ thuộc vào mức độ thương tích của nạn nhân, nếu thương tích của nạn nhân dưới 11%, hành vi được xác định là có tính chất côn đồ thì hình phạt sẽ là phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

Căn cứ theo quy định Điều 318, Bộ luật Hình sự năm 2015, trường hợp có đối tượng đến không tham gia đánh nhau nhưng có những hành vi la hét, cổ vũ, gây mất an ninh trật tự, an toàn xã hội có thể cũng sẽ bị xem xét xử lý về tội “Gây rối trật tự công cộng”. Trong đó, người nào gây rối trật tự công cộng, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này, hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm thì bị phạt tiền từ 5 – 50 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.

Có thể thấy, vụ việc này một điều cũng đáng trách là các bậc phụ huynh đã không quản lý được con cái mình dẫn đến những đứa trẻ chưa thành niên thực hiện hành vi tụ tập gây rối trật tự công cộng, gây mất an ninh trật tự an toàn xã hội. Bởi vậy, vấn đề bồi thường thiệt hại cho gia đình nạn nhân cũng sẽ được đặt ra, theo đó các bậc phụ huynh sẽ phải liên đới chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 2 Điều 586, Bộ luật Dân sự năm 2015 về người dưới 18 tuổi gây thiệt hại.

Cạnh đó, trong vụ việc có người dưới 18 tuổi tham gia nên việc xử lý phải bảo đảm lợi ích tốt nhất của người dưới 18 tuổi theo quy định của pháp luật và chủ yếu nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội. Việc truy cứu trách nhiệm hình sự người dưới 18 tuổi phạm tội chỉ trong trường hợp cần thiết và phải căn cứ vào những đặc điểm về nhân thân của họ, tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội và yêu cầu của việc phòng ngừa tội phạm.

Trường hợp thứ hai: Chọc ghẹo trâu bị húc, có được bồi thường?

Qua theo dõi báo chí, UBND xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh (TP HCM) đã cho biết khoảng 12 giờ 30 ngày 22-2, tại khu đất trống thuộc ấp 38 xảy ra vụ trâu húc hai người bị thương. Theo đó, thời điểm trên, ông H.V.T (40 tuổi, ngụ tỉnh Thanh Hóa) và ông T.P.Th (43 tuổi, ngụ tỉnh Quảng Nam) đi chích cá ở khu vực có 5 con trâu cột dây thuộc ấp 38. Hai người đàn ông chọc ghẹo trâu nên bị một con trâu mới sinh con lao tới húc bị thương.

Hậu quả ông Th. bị trật bả vai, hiện sức khỏe tạm ổn, đã xuất viện. Còn ông T. đang ở bệnh viện điều trị. Công an xã Vĩnh Lộc A hiện đang tạm giữ bộ dụng cụ kích điện của hai nạn nhân để làm cơ sở xử lý trách nhiệm về sau.

Căn cứ khoản 4 điều 603 Bộ luật Dân sự 2015, nguyên tắc bồi thường thiệt hại do súc vật gây ra thì khi bên bị thiệt hại có lỗi trong việc gây thiệt hại thì không được bồi thường phần thiệt hại do lỗi của mình gây ra…

Nghĩa là, nếu chủ trâu đã có biện pháp an toàn như xích giữ…thế nhưng cá nhân tự ý lại gần và chọc ghẹo trâu dẫn đến bị húc thì hai người đàn ông này sẽ không được bồi thường phần thiệt hại do lỗi của mình gây ra. Ở vụ việc này, hai người đàn ông còn có thể bị xử lý về hành vi tàng trữ, sử dụng dụng cụ chích cá.

Căn cứ khoản 1, khoản 5 điều 28 Nghị định 42/2019/NĐ-CP thì phạt tiền từ 3-5 triệu đồng (cá nhân) và 6-10 triệu đồng (tổ chức) do sử dụng công cụ kích điện để khai thác thủy sản, đối với trường hợp không sử dụng tàu cá. Ngoài ra, tịch thu công cụ xung điện, kích điện.

Căn cứ theo quy định tại khoản 1 điều 603 Bộ luật Dân sự, nếu hai người đàn ông không chọc ghẹo trâu nhưng vẫn bị húc thì chủ sở hữu súc vật phải bồi thường thiệt hại do súc vật gây ra cho người khác. Cùng với đó, là sự cố không mong muốn, tuy nhiên súc vật vẫn là người đang quản lý, trông coi nên có chịu trách nhiệm bồi thường đối với thiệt hại do súc vật gây ra, ví dụ như tiền viện phí, thu nhập thực tế bị mất…Mặt khác, trong một số trường hợp, tùy vào chủng loại và cách thức quản lý, trông coi vật nuôi người chủ của vật nuôi gây thiệt hại đến tài sản, tính mạng, sức khỏe người khác còn có thể bị xử phạt hành chính, thậm chí xử lý hình sự về lỗi vô ý của mình.

TS. Hồ Minh Sơn – Giám đốc Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm (TTLCC)