Hành lang pháp lý cho đặt cược thể thao và kinh doanh đặt cược thể thao

(HNTTO) – Chính phủ đã ban hành Nghị định số 06/2017/NĐ-CP ngày 24/1/2017 về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế. Điều này cho thấy sự quan tâm của Đảng và Nhà nước ta đối với việc phát triển ngành kinh doanh này. Thế nhưng, vẫn có những khó khăn, vướng mắc trong quá trình áp dụng, đến nay Nghị định số 06/2017/NĐ-CP vẫn chưa đi vào cuộc sống. Điều này dẫn đến những hệ lụy tiêu cực về kinh tế – xã hội.

Kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế là xu thế chung và phát triển ở nhiều nước trên thế giới. Ảnh minh họa 

Ngày 8/4/2024, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 1035/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Trong đó, đã đề ra nhiệm vụ cho Chính phủ, Bộ Tài chính cần hoàn thiện khung pháp lý đối với lĩnh vực xổ số, đặt cược, casino và trò chơi có thưởng. Nghị quyết yêu cầu chậm nhất năm 2025, phải hoàn thành việc sửa đổi Nghị định số 06/2017/NĐ-CP.

Qua theo dõi các ý kiến đóng góp của nhiều chuyên gia về dẫn đề hội thảo “Góp ý sửa đổi, bổ sung Nghị định 06/2017/NĐ-CP về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế” mới đây. Trung tâm Nghiên cứu, tư vấn về Chính sách, pháp luật cho hoạt động đầun tư tài chính tại Việt Nam (CFV) đã có buổi trao đổi cùng TS. Hồ Minh Sơn – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Thị trường – Truyền thông Quốc tế (IMRIC), Giám đốc Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm (TTLCC) và Luật gia Phạm Trắc Long – Phó Viện trưởng Thường trực Viện Nghiên cứu Chính sách pháp luật và Kinh tế hội nhập (IRLIE), Giám đốc Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn (TTTVPLMS), Giám đốc Trung tâm CFV về việc đặt cược thể thao gây ra hậu quả tiêu cực. Nhiều vụ cá cược bóng đá phi pháp có yếu tố quốc tế của một số tổ chức với sự tham gia của đầu nậu trong nước và nước ngoài, một số người ham mê cờ bạc làm thất thoát hàng tỷ USD.

TS. Hồ Minh Sơn cho rằng việc tuân thủ luật pháp khi thực hiện các trò chơi, hoạt động liên quan đến cá cược sẽ giảm thiểu rủi ro về hình phạt pháp lý. Các quy tắc thực hành chơi có trách nhiệm sẽ đảm bảo sự công bằng và minh bạch cho khách hàng. Qua đó, khi có hành lang pháp lý thì chắc chắn sẽ quản được, đã có hành lang pháp lý nhưng một số bộ không muốn thực hiện”. Điển hình, là đặt cược thể thao, gây ra hậu quả tiêu cực. Đặc biệt, còn nhớ Tổng bí thư Tô Lâm đã yêu cầu các bộ, ngành chấm dứt tình trạng “không quản được thì cấm”.

Theo tìm hiểu về thị trường, Viện IMRIC phối hợp với Viện IRLIE tham khảo trong, ngoài nước, hàng năm có ít nhất 5-6 tỷ USD, nhiều nhất 9-10 tỷ USD tiêu tốn trên lĩnh vực này (nhiều nhất là cá độ bóng đá). Lượng tiền này phần lớn là chảy ra nước ngoài. Nếu quản lý và kiểm soát được sẽ ngăn chặn sự tổn thất nguồn lực – tiền bạc và có thể thu được khoản thuế khá lớn. Cùng đó, có trên 80% thị trường cá cược cần được vận hành bởi các doanh nghiệp được cấp phép kinh doanh cá cược hợp pháp, để tối đa hóa thu thuế (từ trò chơi, việc làm, doanh nghiệp) và cung cấp các lợi ích khác cho nhà nước (cơ hội việc làm, chi tiêu tiếp thị, tài trợ). Bảo vệ người chơi hiệu quả thông qua việc các nhà điều hành tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp chơi có trách nhiệm và bảo vệ số hóa (giới hạn tiền gửi, xác minh độ tuổi).

Được biết, năm 2018, Quốc hội ban hành Luật Thể dục, Thể thao hợp nhất. Theo đó, quy định hành lang pháp lý cho đặt cược thể thao và kinh doanh đặt cược thể thao. Chính phủ đã ban hành nghị định về vấn đề này, thậm chí quy định rất rõ đối tượng áp dụng nhưng việc thực thi pháp luật chưa nghiêm minh.

Trong đó, việc kinh doanh đặt cược trong trường đua ngựa và đua chó cũng đã được thực hiện thí điểm trong nhiều năm chưa từng xảy ra sự cố, không gây hậu quả và tệ nạn xã hội. Điều này, không cần thiết phải kéo dài giai đoạn thí điểm đặt cược trong trường đua mà nên tạo điều kiện để doanh nghiệp sớm áp dụng các phương thức phân phối vé ngoài trường đua nhằm bù đắp chi phí và đóng góp nhiều hơn cho ngân sách Nhà nước.

Luật gia Phạm Trắc Long cho rằng nên nhìn nhận kinh doanh đặt cược bóng đá quốc tế là một ngành kinh doanh. Cách đây khoảng chục năm, nhiều nhà đầu tư nước ngoài rất quan tâm đến hoạt động kinh doanh đặt cược bóng đá quốc tế ở Việt Nam. Trên thế giới, nhiều nước đã cho phép đặt cược bóng đá quốc tế từ lâu. Điều quan trọng nhất là phải có hành lang pháp lý chặt chẽ, phù hợp để thu hút được nhà đầu tư vào loại hình kinh doanh này. Khi đó, người dân có nhu cầu giải trí cá cược bóng đá quốc tế sẽ chơi hợp pháp thay vì bất hợp pháp.

Theo tìm hiểu của Trung tâm CFV, thế giới hiện ghi nhận doanh số các trò chơi, hoạt động liên quan đến cá cược là 70 tỷ USD, dự báo tăng lên 141 tỷ USD đến năm 2030. Qua đó, tốc độ tăng trưởng dự kiến 11,5%/năm. Thị trường Việt Nam hứa hẹn nhiều tiềm năng, tuy nhiên một công ty của Anh đánh giá doanh thu cá cược (khu vực chính thức và không chính thức) tương đương 3-5% GDP…

Nghị định 06/2017/NĐ-CP quy định mức đóng góp 5% doanh thu từ việc thí điểm kinh doanh đặt cược bóng đá quốc tế là gánh nặng quá lớn cho doanh nghiệp, dẫn đến việc ra kèo trả thưởng rất thấp cho người chơi.

Chiến lược quảng cáo, nghị định này quy định doanh nghiệp kinh doanh đặt cược chỉ được phép quảng cáo bằng bảng, biển hiệu trong phạm vi trụ sở chính của doanh nghiệp, trường đua, điểm bán vé đặt cược cố định. Thế nhưng, phải đảm bảo người bên ngoài không nghe được, không nhìn thấy được nội dung quảng cáo.

Khuyến nghị Nghị định 06/2017/NĐ-CP một số vấn đề sửa đổi, bổ sung, cần bổ sung, sửa đổi Điều 12 theo hướng toàn bộ hệ thống thiết bị kỹ thuật, kể cả máy chủ, máy chủ dự phòng và kho dữ liệu đều phải đặt trong lãnh thổ Việt Nam để các cơ quan quản lý nhà nước có thể kiểm soát 24/24 bất kỳ khi nào cần thiết. Cần sửa đổi Điều 14 và Điều 15 theo hướng cho phép phương thức phân phối vé đặt cược bằng điện thoại và Internet cùng một lúc sau tối thiểu một năm kinh doanh phân phối vé đặt cược thông qua thiết bị đầu cuối trong trường đua (đối với đặt cược đua ngựa, đua chó) và tại các điểm bán vé cố định (đối với đặt cược bóng đá quốc tế), TS. Hồ Minh Sơn nói.

Song song đó, Điều 42 của Nghị định này cần sửa đỏi, bổ sung theo hướng giảm tỷ lệ đóng góp của doanh nghiệp cho ngân sách ở mức hợp lý hơn hoặc nên đóng góp 5% trên lợi nhuận thay vì trên doanh thu. Bên cạnh đó, Điều 48 cần sửa đổi theo hướng cho phép quảng cáo nhưng không được trực tiếp hay gián tiếp khuyến khích sự tham gia đặt cược…Ngoài ra, tại Điều 63 cần sửa đổi theo hướng dành cho doanh nghiệp đã được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh đặt cược trước khi nghị định này có hiệu lực…

(Bài xuất bản số T12, đặc san Nghiên cứu thị trường – Truyền thông)

Lê Kiên Cường – PGĐ Trung tâm CFV, CTV TVPL Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm