(HNTTO) – Có thể khẳng định, ‘Sao Tháng Tám’ làm một bản anh hùng ca điện ảnh đen trắng đong đầy xúc cảm, đây là bộ phim truyện đầu tiên tái hiện một cách toàn diện và thành công nhất về Cách mạng Tháng Tám 1945 trên màn ảnh rộng.
Được biết, bộ phim ra mắt vào năm 1976, trong đó một năm sau khi đất nước hoàn toàn thống nhất, bộ phim “Sao tháng Tám” của đạo diễn Trần Đắc và nhà biên kịch Hồ Quang Minh không chỉ là tác phẩm điện ảnh nghệ thuật mà còn là dấu mốc quan trọng trong dòng phim cách mạng Việt Nam. Bộ phim đã được tái hiện lại giai đoạn lịch sử sục sôi, thiêng liêng của dân tộc – Cách mạng tháng Tám 1945 và ngày Quốc khánh 2/9 bằng một thứ ngôn ngữ điện ảnh chân thực, giàu cảm xúc và mang đậm tinh thần sử thi cách mạng.
Một cảnh trong phim “Sao tháng Tám”.
Cùng với đó, “Sao tháng Tám” không kể lại lịch sử một cách khô cứng, giáo điều. Qua đó, đã chọn cách tiếp cận mềm mại hơn: khắc họa hành trình giác ngộ cách mạng của từng con người trong bối cảnh xã hội chuyển mình. Nhân vật chính tên Quang, một cán bộ Việt Minh hoạt động bí mật, là biểu tượng cho lớp thanh niên trí thức dấn thân vì lý tưởng dân tộc. Bên cạnh đó là những người dân bình thường như bà mẹ nghèo, anh xe kéo, cô công nhân…hầu hết cũng góp sức cho sự nghiệp lớn lao bằng những hành động nhỏ bé nhưng đầy ý nghĩa.
Thông qua bàn tay đạo diễn tài hoa Trần Đắc, mỗi nhân vật đều có chiều sâu nội tâm, mang theo tâm tư, giằng xé, và từ đó, làm nổi bật tinh thần lớn của thời đại: dân tộc đứng dậy từ bóng tối, phá tan xiềng xích thực dân, phong kiến để bước sang một trang sử mới.
Đặc biệt, điểm nhấn đắt giá của “Sao tháng Tám” là không khí cách mạng sục sôi được thể hiện bằng hình ảnh, âm thanh và nhịp điệu điện ảnh dồn dập. Với những con phố Hà Nội mùa thu năm 1945 hiện lên với các cuộc biểu tình, truyền đơn, tiếng loa phát động, những đám đông hòa vào dòng người xuống đường giành chính quyền…tất cả tạo nên một bản hợp xướng của lòng yêu nước và khát vọng độc lập.
Với tinh thần cách mạng tháng Tám được khắc họa rõ nét: nhanh, mạnh, bất ngờ và quyết đoán. Đó là kết tinh của sức mạnh toàn dân, là lúc mà “người người làm cách mạng, nhà nhà làm cách mạng” như lời Bác Hồ từng nói. Điển hình, người xem không chỉ xem một bộ phim lịch sử, mà như được sống lại trong thời khắc linh thiêng khi lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên nóc Phủ Khâm sai – biểu tượng cho chiến thắng của dân tộc sau bao năm đấu tranh.
Hình ảnh trong phim “Sao tháng Tám”.
Cạnh đó, “Sao tháng Tám” không chỉ để xem mà là để nhớ, để chiêm nghiệm. Trải qua gần nửa thế kỷ ra mắt, bộ phim vẫn giữ nguyên sức sống bởi tính chân thực, tinh thần nhân văn và góc nhìn điện ảnh sắc sảo. Bộ phim đã đoạt nhiều giải thưởng lớn, trong đó có Bông sen vàng tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 4 (năm 1977) và trở thành tác phẩm điện ảnh kinh điển về đề tài cách mạng.
Có thể thấy, hiện chưa có bộ phim điện ảnh nào phản ánh thành công những ngày sôi sục trước cách mạng tháng Tám năm 1945 và đặc biệt là nạn đói kinh hoàng năm Ất Dậu như “Sao Tháng Tám”. Với thủ pháp nghệ thuật, các hình ảnh sinh động giàu biểu trưng, những lời thoại đắt giá, bộ phim đã là trang sử chân thực nhất về thảm cảnh lầm than của dân ta với những bi thương tột cùng.
Đây là bộ phim lịch sử, “Sao tháng Tám” là bản anh hùng ca điện ảnh, nơi tinh thần bất khuất, ý chí độc lập và khát vọng tự do của dân tộc Việt Nam được khắc ghi bằng nghệ thuật.
Hữu Ước/Tạp chí Văn hiến Việt Nam
